DENIS JJUUKO:Sosyal kalkınma hedeflerine ulaşmak için ne kadar uzağız?

Sağlık, herhangi bir Uganda odasındaki en büyük fillerden biridir. Çoğu durumda ciddi şekilde hastalanırsanız, kaynakları ve bağlantıları olanlar için yabancı başkentlerdeki hastaneler hayatta kalmak için tek umut ışığı gibi görünüyor. Çoğumuz için bu kesin ölümdür!

Yine de eski meclis başkanının Omoro evine gömüldüğü bir gün, dünya bir başka Dünya Sağlık Günü’nü anmak için toplandı. Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin (SDG’ler) üçüncü hedefi, sağlıklı yaşamları sağlamak ve her yaştan herkes için refahı teşvik etmek için iyi sağlık ve esenlik üzerinedir. SDG hedefleri, Gündem 2030’un bir parçasıdır. Sağlığa adil erişim, eşitliğin ana itici güçlerinden biridir. SKH’lerin bitmesine sekiz yıl var, ülke olarak ne kadar uzağız? Hedeflere ulaşabilir miyiz?

2030 yılına kadar anne ölüm oranını 100.000 canlı doğumda 70’in altına indirebilir miyiz? 2030 yılına kadar yenidoğan ve 5 yaş altı çocukların önlenebilir ölümlerini sonlandırabilir miyiz?

Birçok genç için ilk eylem noktası, doğumu hazır olana kadar ertelemek olmalıdır. Ergenlik çağında hamile kalan birçok reşit olmayan kız var. Hamileliğini saklamaya hevesli birçok kişi, güvenli olmayan kürtajlar gerçekleştiren güvenli olmayan yerlere gidiyor.

Ebeveynler ve veliler çocuklara cinselliklerini öğretmek yerine duaya başvurduk! Yine de Uganda’nın 1980’lerde ve 1990’larda HIV/AIDS’in yayılması konusunda bir dereceye kadar başarılı olmasının nedenlerinden biri, ebeveynlerin çocuklarıyla samimi konuşmalar yapmasıdır. Gençlerin vücutlarındaki değişiklikleri ve reşit olmayan cinsel ilişkiyle ilişkili riskleri anlamaları gerekir.

2030 yılına kadar herkes için finansal risk koruması, kaliteli temel sağlık hizmetlerine erişim ve güvenli, etkili, kaliteli ve uygun fiyatlı temel ilaçlara ve aşılara erişim de dahil olmak üzere evrensel sağlık kapsamına ulaşabilir miyiz?

Konuşmacı Jacob Oulanyah ve Bank of Uganda Valisi Prof Tumusiime Mutebile’nin yabancı hastanelerde ölümü bizi önceliklerimiz hakkında düşündürmeli. Uganda’nın her yıl yurtdışındaki yetkililerini tedavi etmek için yaklaşık 400 milyar Shs harcadığı bildiriliyor. Her yıl bu paranın %75’ini sıradan Ugandalıların karşılayabileceği hastaneler inşa etmek ve donatmak için harcarsak, belki de SDG 3 hedeflerine ulaşmaya daha yakın olabiliriz.

Bir Uganda hastanesini ziyaret ederseniz, her hastanın bakım görevlisi olarak kendisine bakan en az bir kişi ve yemek pişiren, yiyecek malzemeleri getiren ve benzeri diğer birçok kişi vardır. Bir kişinin hastalanması, diğer birkaç kişinin çalışmayacağı ve zamanlarını hastalara bakmaya adayacağı anlamına gelir. Bunun ekonomiye maliyeti ne kadar?

Ancak bir ulusal sigorta planının yokluğunda çoğu insanın başka seçeneği yoktur. Kamu hastaneleri ve sağlık tesisleri az sayıdadır ve hizmetlerine ihtiyaç duyan insan sayısının çokluğu karşısında bunalmıştır. Birçoğu yoğun bakım beklerken ölüyor.

Anne ölümlerinin üç ana nedeni vardır: tıbbi hizmet arama gecikmeleri, ulaşım sırasında gecikmeler ve hastanede gecikmeler. Sigorta eksikliği nedeniyle, birçok kadın ulaşım ve diğer ihtiyaçlar için para bekledikleri için hastanelere gitmeyi geciktiriyor. Çoğu zaman, para çok geç gelir.

Sağlık tesislerinin insanların yaşadığı yerlerden uzak olması, insanların bu tesisleri ziyaret etmesini pahalı hale getiriyor. Pek çok kişi sağlık kuruluşlarına gidecekleri zamanı zorlamaya devam ediyor. Geciktikçe sağlıkları bozulur ve ölürler. Rahipler ortaya çıkar ve bunun “Tanrı’nın planı” olduğunu söylerler.

Geçenlerde hamile kadınlar için ulusal sevk tesisi olan Kawempe hastanesini ziyaret ettim. Bazı koğuşlarda, birçok insan yerde yatarken geçecek hiçbir yeriniz yoktu. Bu hastanede her gün yaklaşık 70 kadın doğum yapıyor. Orada bulunduğum gün 18 kadının acil ameliyata ihtiyacı vardı. Yine bir sezaryen ameliyatı daha yapmadan önce yerde biraz kestirmeye karar vermiş çok yorgun bir doktor gördüm.

Başka bir zaman, büyük bir adam ölecek ve politikacılar renkli konuşmalar yapacak, cenaze bütçesi için mücadele edecek ve Landcruiser’larını Kampala’ya geri götürecek ve bir daha hiçbir şey yapmayacak. Hastalandıklarında, tedavi için Hindistan’a veya Nairobi’ye götürülecek zarfı olanlara ağlayacaklar.

Yapılacak en uygun maliyetli şey, yurt dışına iyi bağlantıları olan kişileri tedavi için uçakla uçurmak değil, tam burada evde tesisler inşa etmektir. Aslında, tıpkı Nairobi gibi, sürekli genişleyen Doğu Afrika bölgesinden para kazanacaktık.

Yazar bir iletişim ve görünürlük danışmanıdır. [email protected]

Topluluğunuzda bir hikayeniz veya bizimle paylaşmak istediğiniz bir fikriniz mi var: [email protected] adresinden bize e-posta gönderin.